Η δίαιτα Dukan πήρε το όνομα της από τον Γάλλο γιατρό Pierre Dukan, που την δημιούργησε.
Τι είναι η “Dukan Diet”;
Η φάση απώλειας βάρους στο συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι πολύ χαμηλή σε λίπος και υδατάνθρακες. Αυτοί που ακολουθούν την δίαιτα Dukan (ή αλλιώς δίαιτα Ντουκάν) εναλλάσσουν περιόδου. Κινούνται ανάμεσα στην διατροφή με καθαρή πρωτεΐνη και διατροφή με πρωτεΐνη και λαχανικά μέχρι να φτάσουν στο ιδανικό τους βάρος.
Μετά την αρχική φάση απώλειας βάρους, οι ενδιαφερόμενοι, προχωρούν σε μια μεγάλη φάση σταθεροποίησης. Σε αυτήν προστίθενται στην διατροφή τους κάποια φρούτα και αμυλούχα τρόφιμα, πριν περάσουν στην φάση της συντήρησης.
Αυτό το άρθρο είναι απλά μια ανασκόπηση των θετικών και αρνητικών της συγκεκριμένης δίαιτας. Υπάρχει μια πιο λεπτομερής αναφορά για τις διάφορες φάσεις της δίαιτας Dukan σε ξεχωριστό άρθρο.
Πιθανά προβλήματα με μια δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά και υδατάνθρακες
Παρόλο που η δίαιτα Dukan συνήθως φημολογείται ότι είναι μια δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων (και είναι), η έμφαση εδώ δίνεται περισσότερο στην διατήρηση των λιπαρών σε χαμηλά επίπεδα.
Τα λίπη θεωρούνται ο απόλυτος εχθρός, χειρότερα από τους υδατάνθρακες και κρύβουν κάθε πιθανό κίνδυνο σε όποιον τα καταναλώνει χωρίς έλεγχο.
Στην πραγματικότητα τα μεγαλύτερα θέματα του Dr. Dukan με τις περισσότερες δίαιτες χαμηλών λιπαρών είναι ότι η δυσπιστία των λιπών έχει χαθεί και αυτό κάνει κάθε μορφή σταθεροποίησης αδύνατη (προφανώς δεν είναι ενήμερος ότι για πολλούς από εμάς, τα λίπη είναι αυτά που κάνουν την σταθεροποίηση δυνατή).
Υπάρχουν κάποια έμφυτα προβλήματα όταν προσπαθείτε να ακολουθήσετε μια δίαιτα η οποία είναι χαμηλή σε λίπη και υδατάνθρακες, ειδικά μια που είναι δομημένη όπως η δίαιτα Dukan.
Η Εθνική Ακαδημία Επιστημών Των Ηνωμένων Πολιτειών, που εξετάζει προσεχτικά την έρευνα σήμερα, συνιστά ότι περίπου το 10% – 35% των θερμίδων που λαμβάνουμε, πρέπει να προέρχονται από πρωτεΐνες.
Οι συνιστώμενες δόσεις από τους περισσότερους συγγραφείς διαιτών χαμηλών λιπαρών, κυμαίνονται σ’αυτές τις παραμέτρους.
Απ’την άλλη, η δίαιτα Dukan ανήκει στην παράμετρο των 79% – 90% δόσεων πρωτεΐνης, ανάλογα με κάποιες συγκεκριμένες τροφικές προτιμήσεις. Αυτό δεν είναι και τόσο καλή ιδέα.
Πρωτεΐνες και Συκώτι
Το κύριο πρόβλημα σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι ότι το συκώτι και τα νεφρά πρέπει να επεξεργαστούν τα υποπροϊόντα της πρωτεΐνης με τον μεταβολισμό.
Εδώ υπάρχει ένα όριο στην ποσότητα πρωτεΐνης που μπορούν να επεξεργαστούν τα όργανα αυτά. Ο Dr. Dukan λέει ότι πίνοντας πολύ νερό μπορεί να λυθεί αυτό το πρόβλημα, αλλά δεν δίνει κανένα στοιχείο για να στηρίξει το επιχείρημα του.
Οι περισσότεροι από εμάς, μερικές φορές δεν νιώθουμε και πολύ καλά ακολουθώντας μια δίαιτα μόνο με πρωτεΐνες. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως δηλητηρίαση πρωτεΐνης ή κουνελίσια πείνα (γιατί το κουνελίσιο κρέας είναι πολύ άπαχο και όσοι τρέφονται αποκλειστικά με αυτό βιώνουν αίσθηση πείνας).
Το φαινόμενο αυτό εμφανίζει συνήθως γαστρεντερικές διαταραχές, πονοκέφαλους, χαμηλή αρτηριακή πίεση και αδιαθεσία.
Ίσως αυτός να είναι ο λόγος που όσοι ακολουθούν μια δίαιτα με βάση την πρωτεΐνη, μετά από λίγο καιρό νιώθουν άρρωστοι.
Δίαιτα Ντουκάν και Γλυκόζη
Επιπλέον εάν λαμβάνετε πολύ περισσότερη πρωτεΐνη απ’ότι χρειάζεστε, το σώμα σας θα μετατρέψει ένα μεγάλο ποσοστό της σε γλυκόζη (γλυκογένεση).
Παρόλο που είναι καλό που αυτή η γλυκόζη παράγεται με χαμηλότερο ρυθμό απ’ότι αν τρώγατε ζάχαρη.
Τα άτομα που ακολουθούν δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων ωφελούνται από αυτό. Σε υπερβολή όμως, μπορεί να παρακάμψει κάποια από τα προτερήματα που έχει η διατροφή χαμηλών υδατανθράκων.
Είναι λιγότερο επικίνδυνο να ακολουθεί διατροφή χαμηλών λιπαρών. Στην χαμηλών υδατανθράκων δίαιτα, ο μεταβολισμός μας καίει αρκετό σωματικό λίπος (παρόλο που μπορεί να είναι δυσάρεστο και να μην είναι ανεκτό για πολύ).
Ωστόσο όσο περνάει ο καιρός, η απώλεια βάρους μειώνεται και γίνεται ακόμη πιο σημαντική η λήψη λιπαρών στην δίαιτα.
Πέρα από τα θέματα που ανάφερα για την δίαιτα με διατροφή αποκλειστικά πρωτεΐνης, βρίσκουμε και άλλα προβλήματα με την δίαιτα Dukan.
Ας δούμε όμως μερικά θετικά στοιχεία της.
Θετικά της δίαιτας Dukan
Μ’αρέσει η ιδέα μιας μεγάλης σταθεροποιητικής φάσης. Πολλές περιπτώσεις διαιτών χαμηλών υδατανθράκων έχουν αρκετά σύντομη περίοδο προ-συντήρησης ή μεταβατικές φάσεις και αυτό μπορεί να είναι λάθος.
Το σώμα έχει σίγουρα την τάση να αντιστέκεται στην διατήρηση της απώλειας βάρους, ειδικά όταν αυτή η απώλεια ήταν σημαντική.
Έχοντας μια αρκετά μεγάλη περίοδο μπροστά τους, τα άτομα αντιλαμβάνονται αυτό το θέμα και λαμβάνουν μέτρα για να το αντιμετωπίσουν, αυτό είναι καλό.
Μ’αρέσει επίσης η έμφαση σε μια ποιο ρεαλιστική προσδοκία μιας συντηρουμένης απώλειας βάρους.
Ο Dr.Dukan προσπαθεί να επιφέρει με την αντίληψη του σχετικά με το λεγόμενο αληθινό βάρος. Κάτι παρόμοιο δηλαδή με το δικό μου σκεπτικό για χαμηλότερο συντηρούμενο βάρος.
Μάλλον πρόκειται για μια πραγματικά δύσκολη δίαιτα.
Παρόλο που υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις, έχω δει ένα μεγάλο αριθμό δυσαρεστημένων ατόμων που κάνουν δίαιτα αλλά απογοητεύονται και τα παρατούν.
Αυτό συμβαίνει γιατί δεν μπορούν να χάσουν ή να διατηρήσουν το βάρος που είχαν θέσει ως στόχο αρχικά.
Από τις δικές μου έρευνες, χρόνια τώρα, υποθέτω ότι μια συντριπτική πλειοψηφία ατόμων δεν μπορούν να διατηρήσουν την απώλεια βάρους τους με την πάροδο του χρόνου. Τουλάχιστον όχι για περισσότερο από το 20% του σωματικού τους βάρους.
Πολλοί (κατά πάσα πιθανότητα οι περισσότεροι) πέφτουν στην κλίμακα των 5% – 10%. Ευτυχώς οι περισσότερες ωφέλειες της απώλειας βάρους συμβαίνουν σε εκείνη την κλίμακα απώλειας.
Τα σώματα μας δεν έχουν φτιαχτεί για να υποστηρίζουν την απώλεια μεγάλων ποσοτήτων κιλών (αυτό έχει βάση αν το καλοσκεφτείτε).
Περισσότερα αρνητικά για την δίαιτα Dukan
Ανεπαρκής θρέψη – Περίπου τις μισές μέρες της φάσης απώλειας βάρους να είναι μόνο με πρωτεΐνη. Χωρίς να επιτρέπονται τα λαχανικά, υπάρχει μεγάλη ανησυχία για το αν λαμβάνονται αρκετά θρεπτικά στοιχεία στην δίαιτα Ντουκάν.
Ασφαλώς τις μέρες που ακολουθείται διατροφή μόνο με πρωτεΐνη, πολλές βιταμίνες θα απουσιάζουν από την διατροφή. Αυτές ίσως ληφθούν ή όχι τις επόμενες μέρες.
Ο Dr.Dukan έχει μια πολύ φιλελεύθερη αντίληψη για την λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών (είναι εντάξει αν τα παίρνετε).
Σε περίπτωση που θελήσετε να χρησιμοποιήσετε μερικούς λιποδιαλύτες ή χάπια που μπορούν να σας κόψουν την όρεξη, προτείνω οποσδήποτε να ρίξετε μια ματιά στα τρία καλύτερα:
- PhenQ – Κατά την γνώμη μου ο πιο δυνατός λιποδιαλύτης που κυκλοφόρησε πρόσφατα στην Ελλάδα
- Garcinia Cambogia – Σπρώχνει το αποθηκευμένο λίπος για να καεί και είναι το ασφαλέστερο χάπι αδυνατίσματος
- Forskolin – Λίγο πιο χημικό, αλλά με αισθητά δυνατότερη δράση στο κάψιμο του λίπος και τον έλεγχο της όρεξης
- Green Coffee – Ο πράσινος καφές είναι η απόλυτα ασφαλής λύση στο αδυνάτισμα και μπορείτε να τον παίρνετε όλο τον χρόνο, χωρίς διακοπή
Συνεχίζοντας με τα αρνητικά στην δίαιτα Dukan, τα φυτοθρεπτικά συστατικά θα λείπουν επίσης. Ακόμη, εάν ένα άτομο επιλέξει πολύ νωπές πηγές πρωτεΐνης και λιποδιαλυτές βιταμίνες , τότε τα φυτοθρεπτικά συστατικά πάλι δεν θα απορροφηθούν καλά.
Οι θερμίδες στην δίαιτα Dukan.
Η δίαιτα είναι θεμιδο-φοβική, ειδικά για ένα πρόγραμμα που δεν περιορίζει την ποσότητα του φαγητού.
Είναι περιττό να αναφέρεστε σε θερμίδες όταν δεν περιορίζετε τις μερίδες που καταναλώνετε, αυτό θα ήταν περίπλοκο για κάποιον που θέλει να ακολουθήσει την δίαιτα Dukan.
Το αλάτι μειώνεται, και αυτό είναι ανησυχητικό σε μια δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων για μερικούς λόγους.
Συνήθως είναι περιττή η μείωση, πρώτα απ’όλα στην νοστιμιά των γευμάτων, που σημαίνει ότι μπορεί να είναι ακόμα μια ρωγμή στην θέληση σας να συνεχίσετε την δίαιτα Dukan.
Στην καθιερωμένη Αμερικανική δίαιτα, το μεγαλύτερο ποσοστό νατρίου προέρχεται από επεξεργασμένα τρόφιμα. Οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων έχουν χαμηλή κατανάλωση τέτοιο τροφών, όπως και η δίαιτα Dukan ( επίσης για τους περισσότερους από εμάς το αλάτι δεν είναι τόσο μεγάλη υπόθεση).
Στην χειρότερη περίπτωση, ειδικά τις πρώτες εβδομάδες της δίαιτας, οι περισσότεροι από εμάς συνήθως χρειάζονται το αλάτι στην διατροφή τους όταν ακολουθούν δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων καθώς το νάτριο χάνεται.
Γαλακτοκομικά έναντι Λαχανικών – Το γάλα με 0% λιπαρά και το γιαούρτι είναι στην λίστα των τροφών απεριόριστης κατανάλωσης (μάλιστα σε μερικά μενού υπάρχει ποσότητα μέχρι και 2 ½ φλιτζάνια την ημέρα).
Ο Δρ. Ντουκάν παραμερίζει τα σάκχαρα του γάλακτος σε αυτά τα προϊόντα λέγοντας ότι το ποσοστό τους είναι τόσο μικρό που δεν είναι ανησυχητικό. Αλλά μετά περιορίζει την κατανάλωση λαχανικών με χαμηλό επίπεδο αμύλου τα οποία έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε σάκχαρα/υδατάνθρακες.
Μπορείτε δηλαδή να πιείτε όσο γάλα θέλετε αλλά να μην τρώτε σπανάκι; Αυτό δεν βγάζει κανένα νόημα για μένα.
Δίαιτα Ντουκάν – Σφάλματα
Υπάρχουν πολλές δηλώσεις στο πρόγραμμα της δίαιτας Ντουκάν, οι οποίες είτε είναι λάθος είτε εξαιρετικά αμφίβολες. Δείτε μερικές:
Ο Dr. Dukan βάζει τους υδατάνθρακες από τα λαχανικά ρίζας και τα δημητριακά ολικής αλέσεως σε μια κατηγορία που ονομάζει αργά σάκχαρα, εννοώντας υποθετικά ότι διασπώνται αργά σε γλυκόζη μέσα στο σώμα μας σε σύγκριση με κάποια κατεργασμένα δημητριακά και σάκχαρα.
Αυτό είναι πολύ παραπλανητικό.
Πολλά αμυλούχα λαχανικά αυξάνουν την αρτηριακή πίεση ακόμη περισσότερο από τα κατεργασμένα σάκχαρα. Όπως και οι υδατάνθρακες στα δημητριακά που βρίσκονται μέσα στο αλεύρι είτε είναι ολόκληρα είτε όχι, και αυτά ανεβάζουν την αρτηριακή πίεση.
Dukan vs Atkins
Ο Dr. Dukan καταθέτει ότι η δίαιτα Atkins προκαλεί χοληστερίνη και επικίνδυνη αύξηση των επιπέδων τριγλυκεριδίων. Στην περίπτωση των τριγλυκεριδίων το αντίθετο έχει καταγραφεί ευρέως.
Στην περίπτωση της χοληστερίνης η κατάσταση είναι ποιο περίπλοκη. Η HDL (καλή) χοληστερίνη συνήθως ανεβαίνει και το πρότυπο της LDL (κακής) χοληστερίνης αλλάζει στο λιγότερα επικίνδυνο μοτίβο Α (σε ένα άτομο που έχει ένα ποιο επικίνδυνο μοτίβο Β).
Αυτό, και πάλι, είναι πολύ καλά καταγραμμένο.
Ο Δρ. Ντουκάν γράφει ότι όταν χρειάζεται μετασχηματίζουμε το αποθηκευμένο λίπος σε γλυκόζη. Αυτό είναι απλά εσφαλμένο.
Ένας από τους πολλούς λόγους που οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων λειτουργούν με αυτόν τον συγκεκριμένο τρόπο είναι γιατί τα λίπη μετατρέπονται κατευθείαν σε ενέργεια. Δεν αυξάνουν την αρτηριακή πίεση γιατί δεν μπορούν να μετασχηματιστούν σε γλυκόζη.
Ισχυρίζεται ότι υπάρχει μια χρυσή μερίδα από μακροθρεπτικά συστατικά. Αυτά αφομοιώνονται εύκολα από το σώμα μας.
Οταν λοιπόν αποκλίνουμε από την μερίδα αυτή, οι θερμίδες δεν αφομοιώνονται τόσο καλά. Αυτό μπορεί να προάγει την αύξηση του βάρους.
Αυτή η μερίδα είναι 5:3:2 από υδατάνθρακες-λίπη-πρωτεΐνες.
Από όσο γνωρίζω αυτό είναι αβάσιμο (ο Dr. Dukan λέει ότι αληθεύει γιατί το ανθρώπινο γάλα ανήκει σε αυτήν την μερίδα, αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτα για έναν ενήλικα).
Αναφέρει ότι όταν αναμιγνύονται, το νερό και οι καθαρές πρωτεΐνες λειτουργούν δυναμικά στην κυτταρίτιδα. Και πάλι 100% αβάσιμο, απ’ότι γνωρίζω.
Η Γνώμη Μου
Συνοπτικά πιστεύω ότι δεν είναι πολλά τα άτομα που θα άντεχαν ολοκληρωτικά την πορεία της νοοτροπίας στην δίαιτα Dukan και αν το επιτύγχαναν θα ανησυχούσα για την υγεία τους.
Αυτή είναι μια λιπο-φοβική/χαμηλών υδατανθράκων δίαιτα που δεν την συνιστώ σε κανέναν.
Ωστόσο εάν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερες λεπτομέρειες για την δίαιτα Dukan, διαβάστε το σχετικό άρθρο με τις φάσεις της αναλυτικά.
Ο γιατρός Ντουκάν έλεγε οτι μόνο κρέας θαλασσινά χωρίς λάδι και αλάτι και μόνο γαλακτοκομικά μηδενικών λιπαρών πρέπει να τρώνε όσοι την ακολουθούν για το πολύ δέκα μέρες. Νομίζω είναι καταστρεπτικό μόνο για το αποθηκευμένο λίπος μας. Πόσο μάλλον που το 2015 το αναθεώρησε στις έξι μέρες.
Επίσης, άνθρωποι που τρώνε παιδιόθεν μόνο άπαχη πρωτείνη και λαχανικά, δεν ψάχνουν να χάσουν βάρος σε λίγες μέρες.
Τί γίνετε όμως με όσους μάς έμαθαν οι οικογένειες μας να πίνουμε το πρωϊ ένα ποτήρι γάλα, το μεσημέρι λιπαρό κομμάτι κρέας γεμάτο σάλτσες και ρύζι ή μακαρόνια , και όλες τις υπόλοιπες ώρες μέχρι το άλλο πρωϊ τίποτε απολύτως;;;; Moυ το έκαναν. Όταν ξεκινησα να φροντίζω μόνη τον εαυτό μου δυστυχώς είχε τελειώσει η ανάπτυξη μου σε ύψος. Τώρα στα 30 μου ανέβηκε ο Δείκτης Μάζας Σώματος στο 30,85. Παχυσαρκία. Είμαι κοντή και παχύσαρκη. Εάν με βοηθήσει η δίαιτα του γιατρού Ντουκάν θα τον ευγνωμονώ ισοβίως.
Μακάρι να πάνε όλα καλά Ευαγγελία. Μην στέκεσαι στον ΔΜΣ, γιατί δεν δείχνει ξεκάθαρα την κατάσταση σου. Σκέψου ότι ένας επαγγελματίας αθλητής πολεμικών τεχνών, έχει μεγάλο βάρος σε σχέση με το ύψος του, αλλά όλο αυτό είναι μυική μάζα. Δεν τον λες παχύσαρκο! Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι να ελέγχεις το λίπος στο σώμα σου ή ακόμα καλύτερα… τους πόντους και τα νούμερα στα ρούχα σου!